Nhằm giúp cải thiện chất lượng đất trồng, nhiều người hiện nay thường sử dụng phân xanh. Phương pháp ủ phân xanh từ những xác cây, xác hoa quả.. rất đơn giản và có thể sử dụng để bón cây đảm bảo an toàn cho sức khỏe, tránh ô nhiễm môi trường. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về phân xanh là gì, những lợi ích khi dùng phân xanh bón cây và cách ủ phân xanh hiệu quả trong bài viết dưới đây.
Tìm hiểu chung về phân xanh
Trước khi tìm hiểu về phương pháp ủ phân xanh, hãy cùng tham khảo thêm về giới thiệu phân xanh là gì, cách lựa chọn cây phân xanh phù hợp.
Phân xanh là gì?
Phân xanh là hỗn hợp được làm từ vỏ cây, vỏ chuối, lục bình, các loại cây thân thảo, …. Chúng là xác của các loại cây xanh được dùng làm phân bón hữu cơ tươi chưa được ủ và dùng bón lót cho cây trồng. Trồng cây phân xanh điển hình như cây họ đậu nhằm cải tạo đất trước khi trồng các cây chính.
Tại Việt Nam cách ủ phân xanh thông thường là dùng những cây phân xanh như lạc dại (cỏ đậu), bèo hoa dâu, keo dậu, lục lạc sợi, điên điển, lục bình, dã quỳ…
Cách lựa chọn cây phân xanh như thế nào?
Cách lựa chọn cây phân xanh là một bước quan trọng để đảm bảo hiệu quả trong việc bón lót cho cây trồng. Dưới đây là một số hướng dẫn để bạn lựa chọn cây phân xanh một cách hiệu quả:
- Loại cây phân xanh: Cách ủ phân xanh tốt nhất là chọn loại cây phân xanh phù hợp với mục đích sử dụng. Cây phân xanh có thể là cỏ dại, cây thảo mộc, cây họ đậu, lục lạc sợi và nhiều loại cây khác. Tùy thuộc vào điều kiện đất và cây trồng, bạn có thể chọn loại cây phân xanh phù hợp.
- Tính năng của cây phân xanh: Chọn cây phân xanh có tốc độ sinh trưởng nhanh để nhanh chóng che phủ đất. Một số loại cây phân xanh giúp cải tạo đất bằng cách cung cấp dinh dưỡng và cải thiện cấu trúc đất.
- Chu kỳ trồng cây phân xanh: Trồng cây phân xanh luân canh với cây trồng chính. Mỗi vụ trồng cây chính, bạn nên trồng cây phân xanh để cải tạo đất và tăng cường dinh dưỡng cho cây trồng.
Gợi ý một số cây phân xanh phổ biến
Cách ủ phân xanh tại nhà đòi hỏi bạn cần chọn những loại cây phân xanh phù hợp với nhu cầu sử dụng. Một số loại cây bạn có thể tham khảo như sau:
- Lạc dại (Cỏ đậu): Lạc dại là một loại cây họ đậu thường được dùng làm cây phân xanh. Nó phát triển nhanh và mạnh, cung cấp dinh dưỡng cho đất và giúp cải tạo đất trong nông nghiệp.
- Bèo hoa dâu: Bèo hoa dâu cũng là một lựa chọn tốt với khả năng cải tạo đất và giữ đất chống xói mòn.
- Bớp bớp: Bớp bớp là một loại cây thảo mộc phổ biến. Nó có tốc độ sinh trưởng nhanh và thích hợp để làm cây phân xanh.
- Keo dậu: Keo dậu cũng là một loại cây phân xanh dễ trồng và phát triển để cải tạo đất và cung cấp dinh dưỡng cho cây.
- Lục lạc sợi: Lục lạc sợi là một loại cây họ đậu khác thường được sử dụng làm phân xanh. Nó có khả năng cải tạo đất và cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng hiệu quả.
Công dụng của phân xanh trong nông nghiệp
Phân xanh có nhiều tác dụng tốt trong nông nghiệp. Một số lợi ích của phân xanh bao gồm:
Cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng ngay mùa vụ
Lí do nên học cách ủ phân xanh bởi vì phân xanh là một nguồn dinh dưỡng tự nhiên cho cây trồng. Khi sử dụng phân xanh, cây có thể hấp thụ các chất dinh dưỡng cần thiết như nitơ, photpho, kali, canxi, magie và các vi lượng khác. Đặc biệt, phân xanh chưa qua quá trình ủ giúp cung cấp dinh dưỡng hữu cơ cho cây ngay từ vụ trồng.
Cải tạo đất nhanh và hiệu quả
Cây phân xanh được đánh giá cao bởi khả năng cải thiện đất tốt thích hợp trồng ở những nơi đất bạc màu hay đất khai hoang. Những giống cây này giúp tạo môi trường giúp vi sinh vật phát triển mạnh mẽ và tổng hợp tính đất hiệu quả.
Cải tạo đất mặn
Một số loại cây phân xanh có khả năng chịu mặn, giúp cải tạo đất mặn thành đất phù sa. Điều này hỗ trợ việc trồng cây trồng ở các vùng đất mặn. Phân xanh giúp giảm lượng nước bốc hơi và có khả năng phân giải chất hữu cơ hiệu quả.
Hạn chế các bệnh trong đất
Cây phân xanh có thể giúp hạn chế sự phát triển của vi khuẩn, nấm và sâu bệnh trong đất để bảo vệ cây trồng khỏi các loài sâu bệnh hại.
Một số công dụng khác
Ngoài các tác dụng kể trên, cây phân xanh còn được sử dụng để làm cây phủ đất, cây che bóng và cây giữ đất. Trồng cây phân xanh luân canh với cây trồng chính giúp cải tạo đất và tăng cường dinh dưỡng cho cây trồng.
Vị trí và kỹ thuật ủ phân xanh
Ngoài cách ủ phân xanh hữu cơ tại nhà, bạn còn cần tìm hiểu vị trí nên trồng cây phân xanh và kỹ thuật ủ phân hiệu quả.
Vị trí trồng cây phân xanh
Đối với cây phân xanh trồng xen, ưu tiên ở những vùng sử dụng trồng cây dài ngày. Nhất là khi cây trồng chủ yếu chưa khép tán. Đối với cây phân xanh trồng gối, gieo, trồng trọt vào cuối vụ mùa sau khi thu hoạch vụ trước xong.
Kỹ thuật ủ phân xanh
Trong quá trình thực hiện kỹ thuật ủ phân xanh, bạn cần lưu ý những đặc điểm sau:
- Bón thêm lân: Hãy bón thêm phân lân ngay sau khi cày vùi phân xanh. Điều này giúp hỗ trợ quá trình phân giải chất hữu cơ và cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng.
- Tưới men vi sinh: Khi vùi cây phân xanh, hãy tưới men vi sinh để cải thiện chất lượng phân xanh. Rút ngắn thời gian tạo phân cho đất và cây trồng.
- Điều kiện đất: Đối với đất trồng màu, cần ủ phân xanh sâu ở nơi có độ ẩm ổn định. Đặc biệt là đất có thành phần cơ giới nhẹ. Đối với đất trồng chua, hãy bổ sung thêm chất vôi hoặc photphorit, lân đã được nung chảy cho đất.
Cách ủ phân xanh hữu cơ và sử dụng bón cây
Ủ phân xanh sử dụng bón cây cần thực hiện theo những bước sau:
Chuẩn bị nguyên liệu ủ để 1 tấn phân xanh
- Để ủ phân xanh, bạn cần thu gom khoảng 1.5 tấn các loại cây phân xanh, lá, cuộng cành, vỏ quả.
- Thêm phân chuồng, rác thải hữu cơ khoảng 500kg nếu có.
- 15kg cám gạo, cám ngô
- 1 gói nấm trichoderma Bacillus 200g
- 2 gói chế phẩm vi sinh 200g
- Nước sạch
Cách ủ phân xanh
Phương pháp ủ phân xanh hữu cơ cần thực hiện theo các bước sau:
- Các loại cây phân xanh đem băm nhỏ hoặc cắt khúc.
- Đảo đều chế phẩm vi sinh và Nấm trichoderma Bacillus cùng cám gạo.
- Trải một lớp khoảng 15cm cây phân xanh, phân chuồng, rác hữu cơ lên đất.
- Rắc hỗn hợp vừa trộn ở trên lên và tưới thêm nước sạch tạo độ ẩm.
- Tiếp tục trải từng lớp cây phân xanh, rắc men và tưới nước cho đến khi chiều cao phân ủ khoảng 1.6m.
- Đánh đống lại sau đó đậy bạt ủ khoảng 30 ngày là thu được thành phẩm phân xanh bón cây.
Nếu chỉ ủ phân xanh một lượng nhỏ, bạn có thể tham khảo cách ủ phân xanh trong thùng xốp với cách làm tương tự. Tuy nhiên, lượng nguyên liệu sẽ ít hơn và thời gian ủ có thể ngắn hơn.
Cách sử dụng bón cây
Lượng phân xanh bón cho cây sẽ tùy thuộc vào chất đất và giống cây trồng. Cụ thể mức phân xanh bón cây bạn có thể tham khảo như sau:
- Bón cho rau màu 1 sào khoảng 2 tạ phân xanh.
- Bón cải tạo đất 1 sào khoảng 3 tạ phân xanh.
- Bón cho cây công nghiệp khoảng 3kg một gốc cây tuỳ theo loại cây và độ tuổi cây.
Một số lưu ý trong cách ủ phân xanh
Khi thực hiện quá trình ủ phân xanh, bạn cần lưu ý những vấn đề sau:
- Chọn vị trí thông thoáng và có ánh nắng để duy trì nhiệt độ thích hợp cho quá trình phân hủy.
- Đặt thùng ủ phân xanh trên một lớp đá, gỗ hoặc gạch để tránh ngập nước và côn trùng gây bệnh xâm nhập .
- Đảm bảo thùng ủ phân xanh duy trì độ ẩm và nhiệt độ thích hợp.
- Nhiệt độ tốt cho quá trình ủ phân xanh là từ 50°C đến 70°C.
- Trước khi đổ cây phân xanh vào thùng ủ, loại bỏ hạt cây để tránh việc chúng mọc và gây cản trở cho quá trình phân hủy.