Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Phùng Đức Tiến và bà Ramla Khalidi, Đại diện Thường trú Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) tại Việt Nam, đồng chủ trì Hội nghị “Tăng cường hợp tác quốc tế và Phối hợp đa ngành về KTTH trong nông nghiệp”.
Hội nghị có sự tham gia của hơn 100 đại biểu đến từ 70 tổ chức trong nước và quốc tế, trên 20 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cùng hàng trăm đại biểu tham dự trực tuyến.
Hội nghị nhằm nâng cao nhận thức của các bên liên quan về vai trò của kinh tế tuần hoàn trong việc đạt được các mục tiêu phát triển trong lĩnh vực nông nghiệp; đồng thời truyền tải những thông điệp chính của Đề án “Ứng dụng chuyển giao khoa học và công nghệ để thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp đến năm 2030” vừa được phê duyệt.
Đối thoại cũng đề ra mục tiêu chia sẻ các kinh nghiệm hay nhất về kinh tế tuần hoàn; định hướng các ngành nông nghiệp chủ chốt hướng tới phát triển kinh tế tuần hoàn và thị trường tương ứng; xác định những thách thức và cơ hội để đưa ra khuyến nghị về cơ chế, chính sách phù hợp cho phát triển kinh tế tuần hoàn. Đặc biệt, trong bối cảnh phát triển và hội nhập, không một ngành nào có thể phát triển độc lập mà không có sự tương tác và phối hợp với các ngành khác.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến khẳng định: “Phát triển kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp không chỉ là yêu cầu, xu thế tất yếu mà còn là giải pháp cho phát triển nông nghiệp bền vững, hiệu quả, góp phần thực hiện các cam kết quốc tế, thực hiện các nhiệm vụ quốc gia, nhiệm vụ của ngành về tăng trưởng xanh, phát triển bền vững”. Thứ trưởng nhấn mạnh vai trò quan trọng và thiết thực của nông nghiệp tuần hoàn trong việc đảm bảo lợi ích kinh tế, xã hội và môi trường khi áp dụng các mô hình nông nghiệp tuần hoàn. Hơn bao giờ hết, biến đổi khí hậu, khan hiếm tài nguyên thiên nhiên, suy thoái môi trường, dịch bệnh và các yếu tố khác đang buộc các quốc gia phải suy nghĩ lại về cách tiếp cận phát triển và sản xuất, theo nguyên tắc “xem chất thải như tài nguyên, nguyên liệu đầu vào cho một sản phẩm khác”.
Dựa trên nguyên tắc tăng cường hợp tác quốc tế đa phương và phối hợp liên ngành, Thứ trưởng kêu gọi cộng đồng quốc tế, các bộ, ngành từ Trung ương đến địa phương và khu vực tư nhân cùng chung tay hỗ trợ ngành nông nghiệp đạt được 10 mục tiêu và 6 nhiệm vụ được nêu trong đề xuất về “Phát triển và ứng dụng chuyển giao khoa học và công nghệ để thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp đến năm 2030”. Dự án này đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 540/QĐ-TTg ngày 19/6/2024 và do Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn chủ trì. Dự án sẽ chú trọng nghiên cứu, ứng dụng công nghệ, phát triển thị trường, khung chính sách, hợp tác quốc tế và truyền thông liên quan đến nông nghiệp tuần hoàn.
Đồng chủ trì sự kiện, bà Ramla Khalidi, Đại diện Thường trú UNDP tại Việt Nam, nhấn mạnh: “Việc đẩy nhanh quá trình thu hồi tài nguyên từ phế phụ phẩm nông nghiệp sẽ góp phần tái sử dụng và sản xuất vật liệu, protein, năng lượng và chất dinh dưỡng, đồng thời cải thiện chất lượng thực phẩm và tăng cường khả năng chống chịu của hệ thống lương thực và nông hộ nhỏ trước các tác động ngày càng gia tăng của biến đổi khí hậu. Tất cả chúng ta đều có thể góp phần thúc đẩy thị trường cho các sản phẩm tuần hoàn. Về phía cung, chúng ta phải dựa trên khoa học, công nghệ và các mô hình thí điểm thành công đã được triển khai tại Việt Nam để thiết kế các hệ thống canh tác sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên ở cấp độ trang trại và trong toàn bộ chuỗi cung ứng, bao gồm tất cả các tác nhân trong chế biến, vận chuyển, bán lẻ, từ đó thúc đẩy việc tìm nguồn cung ứng có trách nhiệm từ trang trại đến bàn ăn”.
Tại buổi đối thoại, đại diện các tổ chức quốc tế, bao gồm EU, Úc, Canada, IRRI và FAO, khu vực tư nhân, các tổ chức phi chính phủ, các bộ, ngành đã cùng nhau chia sẻ về cơ chế hợp tác quốc tế và phối hợp liên ngành để thúc đẩy thực hành nông nghiệp tuần hoàn, giới thiệu các mô hình nông nghiệp tuần hoàn thành công, ghi nhận những nỗ lực chủ động của ngành nông nghiệp trong việc thực hành nông nghiệp tuần hoàn. Đặc biệt, quan hệ đối tác công – tư được nhấn mạnh là yếu tố then chốt tạo nên thành công của nông nghiệp tuần hoàn, cụ thể là vai trò chủ động của khu vực tư nhân trong việc ứng dụng khoa học công nghệ và triển khai các sáng kiến, mô hình nông nghiệp tuần hoàn đổi mới.
Tại Hội nghị, UNDP cũng trình bày kết quả ban đầu thu thập được trong Hộp công cụ NDC-Kinh tế Tuần hoàn nhằm hỗ trợ Việt Nam xác định, ưu tiên, triển khai và theo dõi các can thiệp tuần hoàn trong nông nghiệp góp phần vào NDC 2025. UNDP công bố nghiên cứu sắp tới của mình trong chuỗi giá trị cà phê và lúa gạo hợp tác với Viện Chiến lược Chính sách Nông nghiệp Nông thôn (IPSARD), ICD-MARD và Viện Kinh tế Nông nghiệp (IEA) để xây dựng các biện pháp tích hợp mới cho chuỗi giá trị nông sản thực phẩm ít carbon và tuần hoàn.
Các bên tham gia đã thống nhất và cam kết thúc đẩy hợp tác quốc tế và phối hợp liên ngành trong nông nghiệp tuần hoàn, cam kết chia sẻ trách nhiệm trong việc thực hiện các cam kết quốc tế về biến đổi khí hậu và mục tiêu Net-Zero của đất nước. Các bên cũng bày tỏ kỳ vọng, sau hội nghị, các bên sẽ chủ động hội tụ để đề xuất và triển khai các hoạt động cụ thể trong sản xuất nông nghiệp tuần hoàn xuyên suốt chuỗi giá trị.
Với sự tham gia tích cực của 70 cơ quan, ban ngành của Chính phủ Việt Nam, các đối tác phát triển quốc tế và trong nước, các tỉnh, thành phố tham gia trực tuyến từ các điểm cầu khác, trên tinh thần hợp tác, xây dựng và sự chuẩn bị kỹ lưỡng của hai cơ quan đồng tổ chức, Hội nghị đã diễn ra trong không khí đóng góp, cởi mở và thành công tốt đẹp.