Lượng nước chiếm 97% bề mặt của trái đất, tuy nhiên nước để sinh hoạt lại chiếm rất ít. Hiện nay nguồn nước ô nhiễm ngày càng trầm trọng mà nguyên nhân chính là do ý thức của con người trong sinh hoạt, sản xuất. Nước chưa qua xử lý đã được xả thẳng trực tiếp ra bên ngoài môi trường khiến cho nguồn nước ngọt khan hiếm ngày càng ô nhiễm nghiêm trọng hơn.
Ô nhiễm nguồn nước là gì?
Ô nhiễm nguồn nước là hiện tượng nghiêm trọng ảnh hưởng đến môi trường sống và con người hiện nay. Đây là hiện tượng các vùng nước như sống, hồ, biển, nước ngầm,… bị các hoạt động của môi trường tự nhiên và con người. Tất cả có thể gây hại đến sức khỏe của con người và cuộc sống của những loài sinh vật trên trái đất.
Tác nhân gây ô nhiễm nguồn nước
Có rất nhiều những nguyên nhân gây ra ô nhiễm bao gồm:
– Tốc độ công nghiệp hóa, đô thị hóa khá nhanh và sự tăng trưởng dân số gây áp lực nặng nề đối với tài nguyên nước và vùng lãnh thổ. Môi trường nước ở nhiều đô thị, khu công nghiệp và làng nghề ngày càng bị ô nhiễm vì chất thải, nước thải và chất thải rắn.
– Ở các thành phố lớn, đông dân chất thải sinh hoạt cũng là nguyên nhân gây ô nhiễm trầm trọng.
– Tình trạng ô nhiễm nước ở các khu đô thị, nước thải, rác thải sinh hoạt,.. không có hệ thống xử lý tập trung mà xả trực tiếp ra nguồn nước tiếp nhận như sông, hồ, kênh, mương,..
– Mặt khác còn rất nhiều các cơ sở y tế lớn cũng chưa hề có hệ thống xử lý nước thải, một lượng rác thải rắn trong thành phố không được thu gom hết là những nguyên nhân quan trọng gây ra nguồn nước ô nhiễm.
Ảnh hưởng nghiêm trọng đến mọi lĩnh vực
Ảnh hưởng đến sức khỏe con người
Ô nhiễm nguồn nước làm tỉ lệ mặc các bệnh cấp tính, ung thư, viêm da, tiêu chảy,.. ngày càng tăng cao. Người dân sống quanh các khu vực ô nhiễm ngày càng dễ mắc các bệnh do có nguồn nước bẩn trong sinh hoạt. Ngoài ra nguồn nước ô nhiễm còn gây tổn thất lớn cho các ngành sản xuất, kinh doanh nông nghiệp. Đặc biệt là ngành nuôi trồng thủy hải sản.
Nguồn nước Ô nhiễm bởi các chất hữu cơ ảnh hưởng đặc biệt đến sức khỏe con người. Các hợp chất hữu cơ thường có độc và độ bền sinh học cao. Đặc biệt là các hidrocacbon thơn gây ô nhiễm môi trường mạnh, gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của con người. Các hợp chất như phenol, chất bảo vệ thực vật như thuốc trừ sâu, sevin, linden, endrin,.. và các chất tẩy hoạt tính đều ảnh hưởng không tốt đến con người, nếu nhiễm phải sẽ có nguy cơ cao gây ra các bệnh ung thư.
Nguồn nước nhiễm kim loại nặng có độc tính cao như thủy ngân, chì, asen,.. Các kim loại nặng có trong nước là cần thiết cho con người và vi sinh vật. Tuy nhiên nếu hàm lượng này quá cao sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe con người và gây nhiễm độc trầm trọng.
Các vi khuẩn có hại từ chất thải sinh hoạt của con nước có thể gây ra các bệnh tả lị, kiết lị, bại liệt, thương hàn,.. Trong một vài nghiên cứu cho thấy, khi sử dụng nước nhiễm asen để ăn uống con người có thể sẽ bị ung thư da. Người nhiễm chì lâu ngày có thể mắc các bệnh về thận, thần kinh, nhiễm amoni, thiếu máu,.. Nếu nhiễm lưu huỳnh lâu ngày, con người sẽ mắc các bệnh về đường tiêu hóa. Nhiễm Natri gây ra các bệnh về tim mạch và cao huyết áp.
Ảnh hưởng đến các sinh vật dưới nước
– Nguồn nước ngầm: Các chất thải sau sau khi lắng xuống đáy sông, đáy hồ. Sau một thời gian phân hủy, 1 phần được các vi sinh vật tiêu thị còn một phần sẽ thấm sống mạch nước ngầm bên dưới và làm thay đổi tính chất của mạch nước ngầm.
– Bề mặt nước: các chất thải ra môi trường nước và các sinh vật tiêu thị sẽ gây ra rất nhiều các vấn đề khác nhau. Ở nhiều nơi nguồn dân vẫn sử dụng trực tiếp nguồn nước bên ngoài để ăn uống, vệ sinh, giặt giũ. Nếu nguồn nước này bị ô nhiễm thì sẽ gây ra thảm họa. Đây chính là cách để cho bệnh tật phát sinh và lây lan nhanh.
– Các vi sinh vật dưới nước: việc nước thải sinh hoạt, nước thải đổ trực tiếp ra ao hồ thì ảnh hưởng đầu tiên có thể dễ nhìn thấy nhất là hàng loạt các loại cá, tôm chết hàng loạt tại các bờ biển, ao nuôi. Các nhiễm độc nếu sử dụng cũng sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe của con người
Ô nhiễm nguồn nước ảnh hưởng đối với thực vật
Việc sử dụng quá nhiều thuốc hóa học, phân bón và các chất bảo vệ thực vật trong quá trình sản xuất nông nghiệp dần làm nguồn nước trở nên ô nhiễm nghiêm trọng hơn, dẫn đến tình trạng cây trồng không thể phát triển, thậm chí là cây có thể bị chết hàng loạt, gây thiệt hại lớn đến nền kinh tế và người dân.
Tình trạng sông suốí, biển và đại dương bị ô nhiễm hiện đang là vấn đề đáng báo động. Hậu quả gây ra các bệnh ung thư, tiêu chảy, viêm kết mạc ở con người cung ngày càng gia tăng.
Ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế
Ô nhiễm nước có thể gây tổn hại đến nền kinh tế vì gây ra nhiều các chi phí tốn kém để xử lý và ngăn ngừa tình trạng ô nhiễm.
Thực trạng ở Việt Nam
Theo báo cáo của Trung tâm nghiên cứu Môi trường và Cộng đồng ở Việt Nam cho thấy: chất lượng nguồn nước đang bị suy thoái nghiêm trọng. Tại các con sông, ngòi, kênh, rạch, đặc biệt là ở các vùng đô thị và các vùng công nghiệp, nước đang bị biến chất nghiêm trọng. Theo ước tính, phải đến 70% tổng nước lượng được thải trực tiếp từ các khu công nghiệp ra bên ngoài môi trường.
Chung tay bảo vệ nguồn nước
Với chiến lược lâu dài để có thể cung cấp một nguồn nước an toàn đã qua xử lý và cải thiện hệ thống vệ sinh. Chiến lược ngắn hạn là sử dụng những phương pháp xử lý nguồn nước ngay tại nhà như lọc nước, đun sôi nước.
Bên cạnh đó, phát động chiến dịch truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng bảo vệ nguồn nước. Đặc biệt là cần phải áp dụng những quy định chặt chẽ nghiêm ngặt đối với vấn đề nước thải từ các doanh nghiệp lớn nhỏ..
Nguồn: Tổng hợp
